IT’S VALENTINES DAY!
People would normally spend some peso to spend the day with their significant others. And yet, there are smarter ways on how to make the day more special, even without spending a single peso. So how do you do it? CHECK OUT THE INFOGRAPHIC BELOW!!!
ni: Francisco J. Colayco
*unang lumabas sa Bulgar noong ika-26 ng Enero, 2013
Artikulo ito na ibinahagi ni Armand Bengco, Executive Director ng Colayco Foundation.
“Napakaraming artikulo ang lumabas noong patapos na ang 2012 at marami ang nagsabi na lalo pang aangat ang ekonomiya. Pero ang nakatawag sa aking pansin ay ang artikulong “Filipinos have much to be proud of” (Maraming Pwedeng Ipagmalaki ang Pilipino) na isinulat ni Antonio Lopez, isang kolumnista ng ibang dyaryo.
Mula sa kaniyang artikulo, hindi maiiwasang pumasok sa isip na yumayaman na ang Pilipino? Narito ang ilang interesanteng mga estadistika na naghahambing ng Pilipinas sa 204 na bansa sa mundo.
Ayon sa Inclusive Wealth Index ng United Nations, kailangan ring bigyang-pansin ang mga kapital na yaman ng bansa
Totoong abot-kamay na natin ang Pilipinas na tinutukoy sa artikulong “The Philippines: a Rich Country (in 2050)”. Tatlumpung-walong taon mula ngayon, ang mga anak natin at apo ay mabubuhay sa naiibang Pilipinas. Hindi natin kailangang maghintay ng matagal kung gagawin natin ang mga sumusunod:
-ipagpatuloy na gawin kung ano ang mabuti at tama
-itigil ang mga bagay na makakasama sa atin at sa ating bansa
-magsumikap na paunlarin ang sarili.
Maaabutan natin (lalo na’t humahaba ang buhay ng mga tao ngayon) ang Piliinas na hindi na tinatawag bilang “Ang Maysakit” sa Asya. Masasaksihan nating maging tunay na maunlad at masagana ang Pilipinas.”
ni: Francisco J. Colayco
*unang lumabas sa Bulgar noong ika-17 ng Enero, 2013
Gusto kong ibahagi sa inyo ang isinulat ni Guita Gopalan, ang Managing Director ng Colayco Foundation. Isinusulong ng aming team ang parehong mga prinsipyo pero mula sa ibang pananaw. Naniniwala akong makakatulong ang mga ito sa inyo.
“Ang mga Investments ay mga KAGAMITAN at gaya ng ibang mga kagamitan, kailangan mong matutunan kung paano ito gamitin.
Halimbawa, kung karpintero ka, kailangan mong matutunan kung 
paano gumamit ng martilyo at magtanggal ng pako. Dahil kung hindi, baka mapukpok mo ang sarili mo o makasakit ng ibang tao. Alam mo rin kung ano ang limitasyon ng isang martilyo, kaya nga hindi ka gagamit ng martilyo para maglagay ng mga screw dahil alam mong hindi iyon ang angkop na kagamitan.
Ganito rin pagdating sa mga investment instruments. Mga kagamitan ang mga ito na pwedeng pakinabangan depende sa iyong mga layunin. Tandaan na laging gumamit ng angkop na kagamitan!
5 Patakaran sa Paggamit ng mga Investment Instruments
#1 Ano ang gusto mong makamit? Espesipikong target? Gaano katagal mo balak mag-invest?Kailangan mo ng mga malinaw na layunin – magkano ang kailangan at kailan mo kailangan.
#2 Hugutin ang iyong mga investments depende sa iyong mga layunin at HINDI depende sa kalagayan ng investments mo.
#3 Pinakamahusay na sitwasyon kung makamit mo ang layunin sa takdang oras. Hugutin na ang mga investment kung kailangan mo na.
#4 Kung maaga mong naabot ang iyong minimitihing halaga, halimbawa sa loob lamang ng 8 taon imbes na 10 taon, mainam na hugutin ang investment. Hanggang sa dumating ang oras ng pangangailangan, ilagay muna sa savings account o time deposit ang pinaghirapang pera na napalago mo nang mahusay. O kaya, pwede rin i-invest muli ang buong halaga o ang ilang bahagi nito, depende na lamang kung kaya mong tanggapin ang panganib na dala ng pag-iinvest nito muli.
#5 Kung umabot na ang itinakdang 10 taon pero hindi pa rin nakakamit ang halagang minimithi, kailangan mong magpasya kung itutuloy mo pa ang pag-invest o kaya’y huhugutin mo na kahit hindi pa nakakamit ang inaasahang halaga. Pero kung maingat kang investor, 1-2-3-4-5taon pa lang ang nakakaraan, nang makita mo pa lang na mukhang hindi makakamit ang minimithing halaga sa loobng 10 taon, nagawan mo na dapat ng paraan para makamit mo pa rin ang iyong layunin. Halimbawa, gumamit kang ibang investment, tinaasan mo ang iyongipon, at iba pa. (Tandaan na kagamitan ang mga investments! Minsan, kailangan mo ng maliit na martilyo para ilagay sa tamang puwesto ang isang pako. At saka ka na mangagamit ng malaking martilyo para ibaon nang husto ang pako.)
Abot-kamayang yaman kung maayos ang paghawak natin sa personal na pera at napapalago natin ito satulong ng mga kagamitan na pwede nating pakinabangan.”
*Sa ika-23 ng Enero, may webinar tungkol sa One Wealthy Nation, isang samahan ng mga nag-iipon at nag-iinvest na sama-samang natututo upang marating ang kalayaang pinansiyal. Kasama nito ay ang paglabas ng One Wealthy Nation Mutual Fund na pinanghahawakan ng First Metro Asset Management Inc., isa sa mga batikang mutual fund company sa bansa. Para sa karagdagang detalye, bisitahin ang www.onewealthynation.com!
ni; Francisco J. Colayco
*unang lumabas sa Bulgar noong ika-10 ng Enero, 2013
Salamat sa pahintulot ng aming kaibigan na si Ms. Letty Jacinto-Lopez, isang kilalang kolumnista sa ibang pahayagan, maibabahagi ko sa iyo ang kaniyang artikulo. Babanggitin ko nang buo ang maraming bahagi ng kaniyang isinulat, dahil angkop iyon sa isa sa mga prinsipyo na lagi naming itinuturo. Kailangang paghandaan ang iyong pagtanda para hindi umasa sa mga anak. Totoo na hangga’t maaari, dapat magplano para kapag yumao ka na, wala nang matitira sa iyo dahil nagastos mo na lahat o kaya naman ay naipamigay mo na ang mga pag-aari habang nabubuhay ka pa. Sa halimbawa na makukuha mula sa kuwento ni Ms. Letty, masyadong napaaga ang pagbibigay ng pera sa mga tagapagmana.
Tunghayan ang kuwento:
Sa ika-54 na anibersaryo ng kanilang pagsasama, nagdesisyon ang aking mga kaibigan na ipamigay na ang kabuuan ng kanilang mga ari-arian sa mga nabubuhay na tagapagmana. Sabi nila, “Para walang gulo.” Pero my dinagdag silang pakiusap: “Habang buhay pa kami, gamitin pa rin dapat ang kinikita ng mga ari-arian para sustentuhan ang aming kasalukuyang pamumuhay, kasama na ang mga medikal na gastos, paminsan-minsang biyahe, at pagshoshopping.
“Ok lang ito sa amin”, sabi ng mga tagapagmana. “Gagastusin na lang namin ang matitira matapos ikaltas ang mga gastos,” dagdag pa nila.
Nagdaan ang isang taon nang walang problema pero hindi nagtagal, nag-iba rin ang ihip ng hangin. Naghanap ng paraan ang bawat anak para isarili ang pera at pagkaitan ang mga magulang. Dumating sa puntong kailangang magmakaawa ng mag-asawa para sustentuhan sila. Tinanggal sa kanila ang dignidad na pinagsumikapan nila bago magretiro.
Bakit nagkaganoon?
“Maling desisyon,” sabi ng isang kaibigan na binalaan ang mag-asawa na huwag ipamana sa ganoong paraang ang mga pag-aari. “Hindi maaasahan ang mga anak kung mana ang pinag-uusapan.”
Hindi nabibigyan ng tamang pagpapahalaga ang perang tinanggap lang nang hindi inaasahan, at hindi nila pinagsumikapan. Imbes na magpakita ng pagpapasalamat at responsableng paghawak ng mana, nangingibabaw ang kasakiman. Isa pang panganib ang kanya-kaniyang asawa ng mga tagapagmana. Kaya nilang impluwensiyahan ang mga tagapagmana para isawalang-bahala na parang trapo ang tuwid na pag-iisip at katapatan sa mga retiradong magulang. “Sweetheart, mamamatay rin naman sila, kaya bakit pa kilangang magsayang ng pera sa kanila?”
Gaya ng natunghayan mo, akala ng mga kaibigan ni Ms. Letty na sinusunod nila ang prinsipyo na nagsasabing gastusin lahat ng pera habang nabubuhay. Pero kung hindi na ikaw ang may kontrol sa pera mo, hindi mo na iyon matatawag na pera para sa pagreretiro. Binahagi ni Ms. Letty kung ano sa tingin niya ang dapat gawin ng mga retirado. Ibabahagi ko ito sa inyo sa susunod na artikulo.
Sa Enero 23, may webinar tungkol sa One Wealthy Nation, isang samahan ng mga nag-iipon at nag-iinvest na sama-samang natututo upang marating ang kalayaang pinansiyal. Kasama nito ay ang paglabas ng One Wealthy Nation Mutual Fund na pinanghahawakan ng First Metro Asset Management Inc., isa sa mga batikang mutual fund company sa bansa. Para sa karagdagang detalye, bisitahin ang www.onewealthynation.com!
by: Art Ladaga
Last Friday, the world was saddened by the death of one of the greatest influential figures ever-Mr. Nelson Mandela. Mr. Mandela was known to be a staunch defender of human freedom, fighting against apartheid in his home of South Africa. He was subjected to numerous difficulties and punishments including 27 years in jail, because of his beliefs, but he amazingly remained calm and unwavering. The world took notice of his struggle and joined him in the fight against racial inequality. Eventually, he was released in the 90’s and became South Africa’s first president. He brought about various changes and worked hard to make it possible.
Indeed, everyone extolls the extent of Mr. Mandela’s contribution. He brought about enormous change for his country and the world. Throughout the years, he shared his personal realizations with various peoples. Most of these were related to human freedom, respect, and dignity. And yet if you were to ponder upon them carefully, some may be interpreted in relation to money, which is what we are focused on teaching.
So what can some quotable quotes of Mr. Mandela that teach you about money? What do his realizations have to do with your personal finance? And how can he help you with your journey to wealth?
1. “It always seems impossible, until it’s done.”
Many people have a problem with starting anything. They are afraid to move because of the fear of failure or difficulty. This is very evident when it comes to becoming wealthy. While many Filipinos want to be wealthy, they are afraid to do something about it. They do not want to save or invest, afraid to learn more, etc. They want “shortcuts.” As a result, they become victims of financial scams and get-rich-quick schemes.
But how do the rich people (the honest ones at least) reach their current status? Simple: they started somewhere. They know what they want and act upon it. It may not be easy, but it enables them to get closer to their goals.
Action brings results!
2. “It is what we make out of what we have, not what we are given, that separates one person from another.”
What separates the rich from the poor? The poor only save to spend. The rich, on the other hand, save to grow.
Saving is vital in your journey to wealth. Mr. Francisco Colayco says that savings is the expense that buys your future. And yet, saving alone is not enough. There are people obsessed with saving, but do not know how to grow it. Thus, they are still not wealthy. Only by investing your savings can you progress further in the journey to wealth.
But the other side of the coin is simplicity, which Mr. Mandela practiced completely. He was truly rich following another important principle which he did not say but practiced. “The richest man is not he who has the most, but he who needs the least.”
3. “There is no passion to be found in playing small- in settling for a life that is less than what you are capable of.”
Many people still find the idea that wealth is evil. It causes people to obtain more at the expense of others. One can already think of the Napoles pork barrel scandal.The problem with such a perspective is that it’s too constricted. There are lawful and unlawful ways towards wealth.
For people who want to grow their wealth legitimately, one reason is to live a good life!
Being wealthy doesn’t mean owning a lot. Mr. Colayco says that you are wealthy when you can afford your preferred lifestyle even without working. You and your family have enough financial resources to provide for your basic needs and enjoy life to the fullest.
Now, living the good life doesn’t stop there. A good and MEANINGFUL life also requires that you dedicate your life to others. Your wealth is meant to be shared with your community, church, and country. Sharing your wealth will not only give you a good feeling. More importantly, you inspire and empower others to rise above their personal limitations and reach for their fullest, human potential. Many of the rich used their wealth to establish academic, charitable, and medical institutions.
So do you still think being wealthy is evil?
While Nelson Mandela will forever be remembered as a great statesman, his personal realizations extend to various aspects of human life. Indeed, the world has lost a monumental figure of freedom. While his physical presence is no longer with us, his legacy remains alive. It is your duty to keep it alive, even in the simplest acts you do every day.
Art Ladaga is the current Programs Officer of the Colayco Foundation for Education
by: Art Ladaga
A week ago, super typhoon Yolanda ravaged many parts of the country. Homes and other structures were reduced to rubble. Many lives were lost, washed away by the colossal floods brought about by the continuous rain. And survivors were left with almost nothing, struggling to ask for help in numerous kinds. Thankfully, various donations kept pouring in from the local and international community even now.
As the relief operations continue, a lot if issues and perspectives have surfaced. From the Filipino’s resiliency up to the country’s typhoon mitigation system, a lot of people have raised their thoughts on the event. But if one were to really assess the situation, what can on really obtain from such an experience?
Mr. Armand Bengco, Executive Director of the Colayco Foundation for Education, identified three major lessons from the typhoon:
1. Calamities will come.Natural disasters will always be there. Even with sophisticated equipment, predicting the weather only serves to warn of impending danger. Thus, it’s necessary to be ready.
2. Mindset gets you through. What good is knowledge if you do not have the right attitude to face impending dangers? The capacity to hold on is what helps you get through the toughest tempests of life, especially the natural ones.
3. Action in the midst of danger. Mr. Bengco identifies 5 R’s to remember during a calamity:
Calamities will always come. It affects everyone, regardless if one is rich or poor. In the end, the one who lives on is the one with the will to persist and the decisiveness to act accordingly. Do you have it in you? And can you be the exemplar to your fellow countrymen, in the midst of the rubble that lies before you?
*Art Ladaga is the current Programs Development Officer of the Colayco Foundation for Education.
by: Art Ladaga
A few days ago, I came across an article on the Philippine Daily Inquirer’s website. It was about a high school student’s reflection on his four day experience as a bagger at SM. This was part of the school’s immersion program for its students. At first, the student was highly exuberant about becoming a bagger. He was very eager to learn the ropes of work. As the hours and days passed, however, it became dragging and tiresome.
Despite the difficulties he experienced, the student shared highly valuable insights from his immersion. He first learned the pleasures and toils of working. Another thing was the importance of being relational, especially to those who may not have much in life. Finally, he learned to be grateful for the things he has, especially the simplest ones.
Many online readers definitely appreciated the student’s insights in his article. And yet, there were also those who found his insights shallow and elitist. According to them, four days of immersion are not enough to get a big picture of the real world. Some people even complained that immersion experiences serve to feed the egos of rich kids. If you are to look at the comments section of the website, it’s literally a battlefield with barrages of views.
It has been three years since I entered the labor force. It has not been an easy ride, having to do things in order to earn. As I pondered on the student’s article, I cannot help but appreciate his insights, no matter how simplistic or shallow it may be for some people. Four days may not be enough to give a complete portrait of the real world, but his insights remind adults of an important reality that they take for granted: the reality of ACTIVE AND PASSIVE INCOME!
Active and passive incomes are simple enough to understand. Active income is earned when one is working. In his article, the student recalled chatting with his colleagues about their personal lives. Most of them were from the province. They came to Metro Manila to earn a living. Although they were lucky to land a job at SM, they are highly fearful of the future. SM is known to be one of the major contractual employers in the country. After six months of working, most people find themselves out of work again. Thus, they need to find another job elsewhere.
Now, what does that imply? Simple: NO WORK, NO PAY! Even if some people land a high-paying job, there’s no guarantee that they will continue working. There will always be uncontrollable circumstances that can stop any one’s capacity to work (ex. mandatory retirement, job dismissal). When one cannot work, one cannot earn. Most people choose to live on active income without fully understanding the implications when it’s impossible to obtain it anymore. As a result, they cannot sustain their lifestyle and provide a decent living for their families.
Passive income, on the other hand, is earned when money is 
working. It serves as the partner and alternative to active income. When one is still working, it’s imperative that he/she is able to save and earn from his savings as well. This way, his/her savings generate more money. Once somebody cannot work anymore, passive income replaces the role of active income in sustaining one’s lifestyle. In effect, one can still live comfortably even if one is not working anymore. Sadly, most adults only realize the importance of passive income during the latter moments of their lives.
Mr. Francisco Colayco strongly emphasizes both active and passive income, while one is still capable of working. He wittingly calls both Pisobilities– the power of one’s peso to generate income. Although they are different, they are two faces of the same coin. The key to financial independence and wealth is to UTILIZE BOTH! Whether one is a regular employee, a company executive or even an entrepreneur, the obligation to grow wealth remains the same. Not only can one be able to sustain his/her lifestyle, but also be able to share more because one has the means to do so.
Indeed, the student in the article still has a lot to learn about the real world. And yet, no one has the right to dismiss his insights about the reality of toiling for money. It is a reality that many adults continuously face and deny. Such an insight is highly valuable, especially for someone so young. What I can only hope is that when he (and others like him) is finally ready to step onto the world of the working adult- either as a company employee or business owner- he will continue to cherish his experience. May it empower him to utilize his Pisobilities not only for himself or his family, but for the downtrodden and abused in society.
Source:
Ongchoco, D. K. (2013). My stint as an SM grocery bagger. Retrieved from Lifestyle Inquirer: http://lifestyle.inquirer.net/131783/my-stint-as-an-sm-grocery-bagger
Magplano at magpalago ngayong Pasko! Join us in our upcoming seminars on November 23! For more details, click on the following links:
*Art Ladaga is the current Programs Development Officer of Colayco Foundation for Education.
Hindi ba talaga likas sa ating mga Pilipino ang pag-iipon at pagnenegosyo, lalo na kung ikukumpara sa ibang mga tao gaya ng mga Tsino? O wala bang epekto ang lahi o lugar sa kakayahan ng isang tao sa negosyo?
Naniniwala ako na kung pag-uusapan ang kakayahang magnegosyo, mas may kinalaman ang kinalakhang kapaligiran ng isang tao kaysa sa lahi niya. Totoong may mga bata na pinanganak na may malakas na personalidad, pero ang mga bata naman na mas mahiyain ay naiimpluwensiyahan pa rin ng mga karanasan nila habang bata pa. Sa tingin ko, nagsisimula nang maging mas mahusay magnegosyo ang mga Pilipino.
Napakalaking bagay ng edukasyon. Dahil sa pagpunta sa ibang bansa para mag-aral, nabuksan ang mga mata ng mga kababayan nating naging negosyante na ngayon. Nakita kasi nila kung ano ang mayroon sa ibang bansa at kung ano pa pala ang pwedeng gawing negosyo sa Pilipinas. Mas tumibay ang kanilang tiwala sa sarili at nagkaroon sila ng bagong pananaw sa mga bagay-bagay.
Nakasama sa ating kakayahang magnegosyo ang pagsakop sa atin ng mga Kastila at Amerikano dahil hindi tayo natutong maging mabusisi, mapag-usisa, at handa humarap sa panganib – ilan sa mga mahahalagang katangian ng isang negosyante. Karamihan sa mga Pilipino noon ay masaya nang maging tagasunod at empleyado ng mga mayayamang Kastila at mga kumpanya mula Estados Unidos. Mayroon rin namang mga mas mapag-usisa at matapang sa mga Pilipino noon. Ginamit nila ang mga koneksyon nila para itayo ang sarili nilang mga kumpanya.
Sa maraming kaso, ang mga natutong magnegosyo sa paraan ng mga taga-kanluran ay natuto ring gumastos gaya ng mga taga-kanluran. Halimbawa na rito ang paggamit ng credit cards na nagsimula sa kanluran. Tinuturo ng credit card ang kultura ng “self-gratification” o ang pagbibigay ng kasiyahan sa sarili. Pwede raw nating i-enjoy ang buhay kahit wala pa sa kamay natin ang perang kailangan. Marami tayong “Pay Later Plans”.
Sa kaso ng mga Tsino, sa maraming pagkakataon, hindi sila nagbabago ng paraan ng pamumuhay kahit na lumalaki ang kanilang kita. Ganito pa ang pag-iisip ng mga matandang pinuno(babae man o lalaki) ng mga pamilyang Tsino. Baka iba na ang kaso ng kanilang mga anak at apo na nag-aral sa ilalim ng sistemang kanluran.
Mas mainam pa ang maliliit na halaga na mabilis napapaikot at napapatubo kaysa naman sa malaking pera na hindi mo alam kung kailan dadating. Alam ito ng maraming Tsino dahil nakikita nila ito sa kanilang karanasan.
At syempre, mayroon din tayong mga halimbawa katulad ni Warren Buffet na isa sa mga pinakamayamang tao sa mundo at tiyak na may kakayahang kumita pa ng mga bilyon sa hinaharap dahil sa kanyang husay sa negosyo. Sinasabing hanggang ngayon, nakatira pa rin si Warren Buffet sa kaniyang orihinal na tahanan, nagmamaneho ng ordinaryong kotse, at walang driver o bodyguards. Posibleng hindi tayo sang-ayon sa kaniyang pamamaraan, pero masasabi nating isa siyang espesyal na tao na may prinsipyo. Maganda siyang halimbawa ng kasabihang, “Ang pinakamayamang tao sa mundo ay hindi iyong may pinakamaraming pag-aari, kung hindi, siya iyong may pinakakaunting pangangailangan.”
Pasyalan ang www.colaycofoundation.com para sa karagdagang impormasyon.
ni: Francisco J. Colayco
*unang lumabas sa Bulgar noong Oktubre 20, 2012*
Ang ilan sa mga pinakamayamang tao sa mundo ay ilan din sa pinakamapagbigay. Tinuturing mo ba ang pagsuporta sa charity, pagbibigay donasyon, at pagbabahagi ng biyaya bilang bahagi ng buhay ng mga matagumpay na tao at organisasyon?
Ilan sina Warren Buffet at Bill Gates sa mga kahangahangang mayayamang tao.
Pareho silang nagbibigay ng napakalaking halaga sa charity, kaya nga kahit paano pati mana ng kanilang mga anak ay naaaapektuhan rin. Pinaplano nilang limitahan ang halagang ipapamana sa kanilang mga anak samantalang balak naman nilang ibigay bilang donasyon ang karamihan ng kanilang yaman sa mga charity o kaya’s sa mga pananaliksik na may positibong epekto sa lipunan. Totoong napakalaki ng halagang pwede nilang ipamana sa kanilang mga anak kaya naman hindi mararamdaman ng kanilang mga anak ang nabawas sa kanilang mana kung hindi man nila makuha lahat. Karaniwang pinapamana ng mga napakayaman ang kanilang mga ari-arian sa kanilang mga anak, hindi ba? Pero hindi ganoon sila Warren Buffet at Bill Gates.
Maaaring hindi ko laging pinagtutuunan ng pansin ang espritwal na aspekto
ng pagpapalago ng yaman kapag nagsasalita ako sa publiko, nagbibigay ng seminar, o tuwing nagsusulat ako ng libro at mga artikulo. Kasi naman, naniniwala akong ang 99% ng mga nakikinig sa akin o nagbabasa ng mga isisnulat ko ay hindi lamang nagnanais matuto para sa sarili nilang pakinabang, kung hindi ay para na rin sa kanilang pamilya at mga mahal sa buhay. Naniniwala ako na ang mga taong ganito ang pag-iisip ay mga taong marunong maging mapagbigay. Likas na sa kanila ang magbahagi. Matututo rin balang-araw ang 1% na hindi pa marunong maging mapagbigay. Matibay ang paniniwala ko sa mga kasabihang: “Kapag mas mapagbigay ka, mas lalo kang makakatanggap” at “Mas mabuting magbigay kaysa tumanggap.”
Pero paano ka makakapagbigay ng tulong kung wala ka namang pwedeng ibahagi? Nagtuturo ako na palaguin, pangalagaan, at gamitin nang tama ang pera para MAKAPAGBAHAGI tayo sa iba. Ito mismo ang inspirasyon ng aking adbokasiya.
Kung isa ka sa mga nakakaunawa ng mga simpleng konsepto ng pagtitipid at pag-iipon, masuwerte ka dahil magagamit mo ang nalalaman mo. Pero hindi ito ganoon kadali para sa ibang tao kaya kailangan nila ng oras, suporta at payo. Gayunpaman, obligasyon ng bawat isa na palaguin ang yaman dahil sa mismong dahilan na hindi natin maibabahagi ang mga bagay na wala naman sa atin.
Sana tulungan ng mga kumpanya ang kanilang mga empleyado kung mayroong pagkakataon. Kailangan nilang tulungan ang kanilang mga empleyado na maging maalam sa paghawak ng pera at hindi matutong umasa sa mga credit card and credit union loans.
Ang pagtitipid ay ang PAGBABAYAD MUNA SA SARILI. Kapag binayaran mo ang sarili mo, natitipid mo ang pera sa halip na ipamigay iyon sa tindero o taga-gawa ng produkto. Ang IPON ay gastos na ipinambibili sa magandang kinabukasan. “ON SALE” na ito dahil binibigyan ka ng maraming pagkakataon na matutunan kung paano mapalaki at mapalago ang ipon. Huwag hayaang lumampas ang pagkakataon na “BILHIN” ang iyong magandang kinabukasan!
Magpasyal sa www.colaycofoundation.com o tumawag sa 6373731 o 41 para sa karagdagnang kaalaman.
ni: Francisco J. Colayco
Unang lumabas sa Bulgar noong Oktubre 6, 2012
Tinanong ako minsan:
“Sa loob ng maraming taon ng pagtuturo, ano ang tatlong pinakamalaking pagkakamali na madalas na dinadanas ng mga Pilipino pagdating sa pera?
1.) Sobrang paggastos. Walang masama sa paggastos lalo na kung para sa mga pangangailangan. Sa kasamaang palad, ang mga luho o “wants” ang umaakit sa ating gumastos tuwing nagshoshopping. Hindi nakakaganang bumili ng mga pangangailangan na gaya ng karaniwang pagkain (halimbawa: simpleng kanin at ulam). Kaya naman ang mga mamahaling pagkain na hindi masyadong natitikman ang binibili kapag nagshoshopping. Maituturing na itong luho. Nakakatuwa ang mga luho pero sa totoo lang, ito ang magdadala sa atin sa kapahamakan.
Hindi ko mapigilang isipin na nagsimula ito sa panahon pa ni Eba at Adan sa Hardin ng Eden. Nasa kanila na lahat ng kailangan nila pero naakit sila sa nag-iisang bagay na hindi pwede sa kanila. Alam nating lahat kung ano ang nangyari sa kuwento. Iwasan ang tukso na gumastos sa mga bagay na hind naman talaga natin kailangan.
2.) Sobrang pag-utang. Hindi naman masama lahat ng utang. Ang importante ay mabayaran ito. Siguruhin na may kakayahang bayaran ang mga utang. Karaniwang mainam lang umutang kung gagamitin ito para sa mga bagay na pagkakakitaan. Mainam din umutang para mabawasan ang regular na gastos; ang natipid naman ang gagamitin para ipangbayad sa utang. Halimbawa nito ang housing loan. Kung may bahay ka na, ang buwanang amortization na ang babayaran imbes na renta.
Posibleng hindi naman talaga mataas ang “mataas na interes”. Halimbawa, kung hindi ka makakuha ng mababang interes kasi wala kang pwedeng gawing collateral, mukhang mapipilitan kang tanggapin ang interes na mas mataas nang kaunti. Siguruhin lang na mababayaran ang amortization. At isa pa, kailangang gamitin ang utang sa mga bagay na pagkakakitaan o para mabawasan ang ibang gastusin at gamitin ang natipid para ipambayad sa mas mataas na interes.
3.) Walang plano para mapalago ang pera. Kaya, wala ipon. Kapag tayo’y bata pa, hindi natin maisip na tatanda tayo. Matagal pa ang retirement. Walang emergency na mangyayari sa atin. Bata pa tayo kaya kayang-kaya ang “panahon ng tag-ulan”. Pero dahil lang sa isang pagkakamali o isang natural na sakuna, biglang makikita ng mga taong ganoon mag-isip na mali pala ang kanilang akala. Sa puntong iyon, baka masyado nang huli ang lahat para maabot ang mga layunin. Mas masaklap kung maisip nila na napakadali sana kung nagsimulang magplano at mag-ipon nang maaga.
Kung mas maaga paghahandaan ang pagtanda, mas madaling maipon ang sapat na halaga. Kailangan lamang ng tamang pag-iisip at disiplina sa murang edad. Importanteng maintindihan ng mga magulang ang kanilang pinagdadaanan habang lumalaki ang mga anak at turuan sila ng tamang pagpapahalaga.
Baka gusto mo ring ikonsidera ang aming KsKCoop. Sa pamamagitan ng KsKCoop, pwede kang mag-invest sa isang real estate project. Makipag-ugnayan kay Joel Cala. Tumawag sa 631-4446 oo tumawag sa KsK website, www.kskcoop.com.
Magpasyal rin sa www.colaycofoundation.com para sa ibang impormasyon tungkol sa investments at seminar. May seminar kami sa Oktubre 26, 2013. Tawag na sa 637-3731 o 637-3741 para magtanong o magparehistro!